Nhược cơ là một trong các bệnh về cơ gây ra hiện tượng mỏi cơ, yếu cơ và liệt cơ. Bệnh gặp ở cả nam và nữ giới gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống con người. Chay bắc bộ là một khắc tinh của bệnh nhược cơ.
Hình ảnh cây chay bắc bộ
Giới thiệu về cây chay bắc bộ
Tên khoa học là Artocarpus tonkinensis thuộc họ dâu tằm (moracea). Đây là loài cây chỉ có tại Việt Nam. Phân bố tự nhiên ở nhiều tỉnh phía Bắc như: Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Hoà Bình, Hà Tây, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hưng Yên, Ninh Bình…hiện được trồng ở nhiều tỉnh trung du và đồng bằng Bắc Bộ.
Đặc điểm sinh học: Chay bắc bộ là loài cây mọc nhanh, ưa sáng và ẩm, thường mọc trong rừng nguyên sinh hoặc rừng thứ sinh mới bị tác động ở mức độ yếu hoặc trung bình
Là cây thân gỗ to, cao đến 15m, thân nhẵn, mọc thẳng, phân cành nhiều. Cành lá non có lông hung, sau nhẵn, vỏ màu xám. Lá mọc so le, xếp thành hai hàng, phiến có hình trái xoan hay bầu dục, dài 7-15cm, rộng 3-7cm, đầu nhọn, gốc tròn, gân nổi rõ, mặt dưới có lông ngắn màu hung. Hoa mọc đơn độc ở nách lá. Quả phức gần tròn, cuống ngắn màu vàng, thịt mềm màu hồng, vị chua. Hạt to, chứa nhiều nhựa dính. Cây chay ra hoa vào cuối xuân khoảng tháng Ba, tháng Tư. Đến cuối hè thì trái chín. Trái chay ăn được, khi chín màu vàng, ruột hồng có vị chua.
Thành phần hóa học và công dụng
- Vỏ rễ cây chay chứa nhiều tannin, theo dân gian rễ cây chay có thể nhai cùng trầu không, lá và rễ sắc uống để chữa các bệnh đau lung, mỏi gối
- Trong dịch chiết lá Chay bắc bộ có một hàm lượng rất lớn chất flavonoid được đánh giá có tác dụng ức chế miễn dịch rất mạnh lại không ảnh hưởng đến miễn dịch có lợi của cơ thể. Trong đó 4 hoạt chất chính có tác dụng ức chế miễn dịch là: maesopsin, alphitonin, kaempferol và artonkin. Bốn hoạt chất này thuộc nhóm auronol glycoside, một nhóm chất hiếm trong tự nhiên và có hoạt tính sinh học rất mạnh, trong đó có hai loại hoạt chất mới được tìm thấy và chưa có tài liệu nào trên thế giới công bố về các hoạt chất này. Cả bốn chất này đều có hoạt tính chống viêm nhưng mức độ kháng viêm là khác nhau, trong đó chất mới artonkin (đặt theo tên latin của cây Chay bắc bộ) được chứng minh là có hoạt tính ức chế sản sinh các cytonkine mạnh. Do đó đây là chất ức chế miễn dịch và chống viêm mạnh nhất.
- Các hoạt chất từ lá Chay bắc bộ nói trên sau đó được thử nghiệm so sánh tác dụng ức chế miễn dịch với chất Cyclosporin A – thuốc tốt nhất hiện nay trong điều trị bệnh tự miễn. Kết quả cho thấy hoạt lực của dịch chiết lá Chay mạnh tương đương so với Cyclosporin A ở liều 15-25mg/ml.
92% bệnh nhân nhược cơ mất hết các triệu chứng lâm sàng sau 3 tháng dùng dịch chiết lá chay
Những bằng chứng khoa học trên đã cho thấy rằng việc sử dụng vị thuốc Chay trong điều trị không chỉ dừng lại ở kinh nghiệm dân gian mà đã có cơ sở khoa học rõ ràng. Rất nhiều đề tài nghiên cứu tác dụng của cây chay trong điều trị các bệnh tự miễn đã được thực hiện rất bài bản có sự hợp tác quốc tế với rất nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó nổi bật là kết quả của GS. Phan Chúc Lâm (Nguyên chủ nhiệm khoa Thần Kinh, bệnh viện Trung ương quân đội 108) thực hiện thử lâm sàng trên 31 bệnh nhân nhược cơ nặng tại bệnh viện quân y 103. Kết quả thử nghiệm cho thấy có tới 92% số bệnh nhân mất hết các triệu chứng lâm sàng sau thời gian 3 tháng sử dụng chế phẩm từ dịch chiết lá Chay.
